DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

Through DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:, students can easily access answers to the questions presented in the textbook.

DAV Class 6 Sanskrit Chapter 2 Solutions – मम प्रिय: विद्यालय:

Surbhi Sanskrit Book Class 6 Solutions Pdf DAV Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

1. पाठं पठित्वा लिखन्तु ‘आम्’ अथवा ‘न’-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 1

i. कि मम विद्यालय: सुन्दरः अस्ति? – ___________
ii. कि मम विद्यालय: विशाल: अपि अस्ति? – ___________
iii. किम् अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि? – ___________
iv. किम् अहं गीत लिखामि? – ___________
v. किम् अहं मित्रै: सह क्रीडामि? – ___________
vi. किम् अस्माकम् अध्यापका: स्नेहेन पाठयन्ति? – ___________
उत्तराणि :
i. कि मम विद्यालय: सुन्दरः अस्ति? – आम्
ii. कि मम विद्यालय: विशाल: अपि अस्ति? – आम्
iii. किम् अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि? – आम्
iv. किम् अहं गीत लिखामि? – न
v. किम् अहं मित्रै: सह क्रीडामि? – आम्
vi. किम् अस्माकम् अध्यापका: स्नेहेन पाठयन्ति? – आम्

2. मज्जूषायां प्रदत्त-पदै: रिक्तस्थानानि पूरयन्तु-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 2

उत्तराणि :
i. अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि।
ii. विद्यालये प्रतिदिन पाठं पठामि।
iii. प्रतिदिन लेखम् अपि लिखामि।
iv. वयं मिलित्वा गीतानि गायामः।
v. वयं सुन्दराणि चित्राणि पश्यामः।

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

3. उचितं पर्याय-पदं चित्वा लिखन्तु-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 3

i. विद्यालयः = ___________
ii. सुन्दर: = ___________
iii. प्रतिदिन = ___________
iv. क्रीडाड्रणे = ___________
v. सम्मान = ___________
उत्तराणि :
i. विद्यालयः = पाठशाला
ii. सुन्दर: = शोभन:
iii. प्रतिदिन – नित्यं
iv. क्रीडाड्रणे = क्रीडाक्षेत्रे
v. सम्मान = आदर:

4. पाठं पठित्वा एतेषाम् प्रश्नानाम् उत्तराणि एकपदेन वदन्तु लिखन्तु च-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 4

i. एष: कः अस्ति? – _________
ii. विद्यालये कानि सुन्दराणि सन्ति? – _________
iii. विद्यालये अहं कै: सह क्रीडामि? – _________
iv. वयं कुत्र क्रीडाम: धावाम: च? – _________
v. वयं केषां सम्मानं कुर्म:? – _________
उत्तराणि :
i. एष: कः अस्ति? – विद्यालय:
ii. विद्यालये कानि सुन्दराणि सन्ति? – चित्राणि
iii. विद्यालये अहं कै: सह क्रीडामि? – मित्रै:
iv. वयं कुत्र क्रीडाम: धावाम: च? – क्रीडाहुणे
v. वयं केषां सम्मानं कुर्म:? – अध्यापकानाम्

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

5. एतेषाम् प्रश्नानाम् उत्तराणि पूर्णवाक्येन वदन्तु लिखन्तु च-

i. क: विशालः अस्ति?
ii. विद्यालये अनेकानि कानि सन्ति?
iii. के स्नेहेन पाठयन्ति?
iv. कस्य अनेकानि मित्राणि सन्ति?
v. वयं मिलित्वा किं कुर्म:?
उत्तराणि :
i. मम विद्यालय: विशालः अस्ति।
ii. विद्यालये अनेकानि मित्राणि सन्ति।
iii. अध्यापकाः अध्यापिका: च स्नेहेन पाठयन्ति।
iv. मम अनेकानि मित्राणि सन्ति।
v. वयं मिलित्वा गृहकार्य कुर्मः।

6. मझ्जूषातः उचितं वाक्यं चित्वा चित्राणां समक्षं लिखन्तु-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 5
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 11

मूल्यात्मक: प्रश्न:-

भवन्तः अपठन् यत् छात्राः प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छन्ति। ते अध्यापकानां सम्मानं कुर्वन्ति। ते गृहकार्यम् अपि मिलित्वा कुर्वन्ति। अधुना स्वविषये विचारयन्तु-
भवान्/भवती विद्यालये किं किं करोति?
उत्तराणि :
यदा अहं विद्यालयं गच्छामि तदा सर्वप्रथम स्व आचार्यान् नमामि। पुनः उपस्थितिं कृत्वा प्रार्थनां करोमि। पश्चात् कक्षां गत्वा पठामि। मम शिक्षकाः यत् शिक्षयन्ति तत् ध्यानेन शृणोमि, पठामि लिखामि च। पश्चात् स्वमित्रै: सह भोजनं करोमि, हसामि, वदामि धावामि च। पठनात् लेखनात् च पश्चात् अन्यत् कार्य चित्र लेखनम्, गायनम्, क्रीडनम् अपि करोमि। पुन: मध्याह्ने विद्यालयात् गृहम् आगच्छामि।

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

गतिविधि:-

भवान्/भवती प्रतिदिनं विद्यालये अनेकानि वस्तूनि पश्यति। यथा-पुस्तकानि, श्यामपट्टम्, सहुणकम्, आसन्दिकाम्, श्वेतवर्तिकाम्, पाठकन्दुकम् आदिवस्तूनि। कयोः अपि द्वयो: चित्रं निर्माय तयोः नामनी लिखन्तु।
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 8

व्याकरणम् :

अभ्यास:

1. ध्यानेन पश्यन्तु पठन्तु अवगच्छन्तु लिखन्तु च (See, read, understand and write carefully )-

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 6
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 9

2. उचित-सर्वनामपदै: रिक्तस्थानानि पूरयन्तु (Fill in the blanks using appropriate pronouns)

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 7
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 10

1. एषः विद्यालयः अस्ति।
एष: मम विद्यालयः अस्ति।
मम विद्यालयः सुन्दरः अस्ति।
मम विद्यालयः विशालः अपि अस्ति।
अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि।
अहं विद्यालये प्रतिदिनं पाठ पठामि।

हिन्दी अनुवाद-यह विद्यालय है। यह मेरा विद्यालय है। मेरा विद्यालय सुन्दर है। मेरा विद्यालय बड़ा (विशाल) भी है। मैं हर रोज़ (प्रतिदिन) विद्यालय जाता हूँ। मैं विद्यालय में हर दिन (प्रतिदिन) पाठ पढ़ता हूँ।

शब्दार्था:-एषः-यह। अस्ति-है। मम-मेरा। सुन्दर:-सुन्दर। विशाल:-बड़ा। अपि-भी। अहम्-मैं। प्रतिदिनम्रोज़। विद्यालये-विद्यालय (स्कूल) में। पाठम्-पाठ को। गच्छामि-जाता हूँ। पठामि-पढ़ता हूँ।

अव्यय:-अव्यय: अर्थ:
अपि – भी
प्रतिदिनम् – हर रोज़

सन्धि-विच्छेद:-निम्न पदानां सन्धि विच्छेद कृत्वा लिखत-
उत्तराणि :
विद्यालयः – विद्या + आलयः
विद्यालयम् – विद्या + आलयम्
विद्यालये – विद्या + आलये

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

उपसर्ग विभाज़नम्-निम्न पदस्य उपसर्ग पृथक् कृत्वा लिखत-
उत्तराणि प्रतिदिनम् – प्रति (उपसर्ग: + दिनम्
रिक्तस्थानपूर्ति-निम्न वाक्येषु समुचितै: पदै: रिक्तस्थानपूर्ति कुरुत-
i. ______ मम विद्यालयः अस्ति।
ii. मम विद्यालय: ______ अस्ति।
iii. मम ______ विशाल: अपि अस्ति।
iv. अहं विद्यालये ______ पाठं पठामि।
मज्जूषा-विद्यालयः, एष:; प्रतिदिनं, सुन्दर:
उत्तराणि :
i. एषः
ii. सुन्दरः
iii. विद्यालयः
iv. प्रतिदिनं।

पद परिचय:-निम्न पदानां पद परिचयं लिखत-
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 12

2. अह विद्यालये प्रतिदिन लेखम् अपि लिखामि।
विद्यालये मम अनेकानि मित्राणि सन्ति।
अहं मित्रै: सह क्रीडामि।
अस्माकं विद्यालये अनेकानि चित्राणि सन्ति।
चित्राणि सुन्दराणि सन्ति।
वयं मिलित्वा सुन्दराणि चित्राणि पश्याम:।

हिन्दी अनुवाद-मैं विद्यालय में हर रोज़ लेख भी लिखता हूँ। विद्यालय में मेरे अनेक मित्र हैं। मैं मित्रों के साथ खेलता हूँ। हमारे विद्यालय में अनेक चित्र हैं। चित्र सुन्दर हैं। हम सब मिलकर सुन्दर चित्रों को देखते है।

अव्यय:- अव्यय: – अर्थ:
सह – के साथ
अपि – भी

शब्दार्था: – लेखम्-लेख। अनेकानि-अनेक। मित्रै:-मित्रों के। सह-साथ। क्रीडामि-मैं खेलता/खेलती हूँ। अस्माकम्-हमारे। चित्राणि-(अनेक) चित्र। सुन्दराणि-सुन्दर। सन्ति-हैं। वयम्-हम। मिलित्वा-मिलकर। पश्याम:-देखते हैं।
विशेषण विशेष्य चयनम्-निम्न पदेषु विशेषणस्य विशेष्यस्य च चयनं कृत्वा पृथक्-पृथक् लिखत-
उत्तराणि :
पदानि
एष: विद्यालयः – एष: – विद्यालय:
विद्यालय: सुन्दरः – सुन्दरः – विद्यालय:
विद्यालय: विशालः – विशाल: – विद्यालयः
अनेकानि मित्राणि – अनेकानि – मिन्यालय:
अनेकानि चित्राणि – अनेकानि – चित्राणि
चित्राणि सुन्दराणि – सुन्दराणि – चित्राणि

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

उपपद विभक्ति:-
‘सह’ अव्यय योगे ‘तृतीया विभक्ति:’ प्रयुज्यते।
यथा-सीता रामेण सह गच्छति।
छात्रा: बालै: सह वदन्ति।
अहं मित्रै: सह क्रीडामि।

रिक्त स्थान पूर्ति:-उचितै: पदै: रिक्तस्थानपूर्ति कृत्वा लिखत-
i. _______ प्रतिदिनं लेखम् अपि लिखामि।
ii. विद्यालये मम अनेकानि _______ अपि सन्ति।
iii. अहं _______ सह क्रीडामि।
iv. _______ विद्यालये अनेकानि चित्राणि सन्ति।
v. वयं _______ सुन्दराणि चित्राणि पश्यामः।
मज्जूषा-मित्राणि, अस्माकं, मिलित्वा, अहम्, मित्रै:
उत्तराणि :
i. अहम्
ii. मित्राणि
iii. मित्रै:
iv. अस्माकं
v. मिलित्वा।

वाक्य प्रयोगः-निम्न पदानाम् अर्थं लिखित्वा तेषां प्रयोगं वाक्यानि रचयित्वा कुरुत-
उत्तराणि :
i. प्रतिदिनम् – (हर दिन) – स: प्रतिदिनम् विद्यालयं गच्छति।
ii. विद्यालये – (विद्यालय में) – रामः विद्यालये परिश्रमेण पठति।
iii. क्रीडामि – (खेलता हूँ) – अहं पादकन्दुकं क्रीडामि।
iv. अस्माकम् – (हमारा/हमारे/हमारी) – ईश्वरः अस्माकं रक्षक: अस्ति।
v. मिलित्वा – (मिलकर) – वयं मिलित्वा ईश्वरं नमामः।
vi. पश्याम: – (देखते हैं (हम)) – वयं सदैव सफलतां पश्यामः।

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

3. वयं मिलित्वा गीतानि अपि गायामः।
वयं मिलित्वा क्रीडाडुण्णे क्रीडाम: धावामः च।
अस्माकम् अध्यापका: अध्यापिका: च स्नेहेन पाठयन्ति।
वयम् अपि सेहेन पठाम: अध्यापकानाम् च सम्मानं कुर्मः।
यदा अवकाशः भवति वयं मिलित्वा एव गृहम् आगच्छामः।
वयं मिलित्वा एव गृहकार्यं कुर्मः क्रीडाम: च।

हिन्दी अनुवाद – हम सभी मिलकर गीतों को भी गाते हैं। हम सब मिलकर खेल के मैदान में खेलते हैं और दौड़ते हैं। हमारे अध्यापक और अध्यापिकाएँ प्रेम से पढ़ाते हैं। हम सभी प्रेम से पढ़ते हैं और शिक्षकों का सम्मान करते हैं। जब छुट्टी होती है, हम सब मिलकर ही घर को आते हैं। हम सब मिलकर ही गृहकार्य (Homework) करते हैं और खेलते हैं।

शब्दार्था: – गीतानि-गीतों को। गायाम:-(हम) गाते हैं। क्रीडाड्गणे-खेल के मैदान में। क्रीडाम:-(हम) खेलते हैं। धावाम:-(हम) दौड़ते (भागते) हैं। स्नेहेन-प्रेम से। पाठयन्ति-पढ़ाते हैं। सम्मानम्-आदर। यदा-जब। अवकाशः-छुट्टी। गृहकार्यम्-घर हेतु काम (घर के लिए काम)। कुर्म:-(हम) करते हैं। आगच्छाम:-(हम) आते हैं।

अव्यय:-
अव्यय: – अर्थ:
अपि – भी
च – और
यदा – जब
एव – ही

रिक्त स्थान पूर्ति:-निम्न वाक्येषु मज्जूषायाः पदानां सहायतया रिक्त स्थानपूर्ति कुरुत-

i. वयं मिलित्वा ________ अपि गायामः।
ii. अस्माकम अध्यापका: ________ च स्नेहेन पाठयन्ति।
iii. वयम् अपि ________ पठाम: अध्यापकानां च सम्मानं कुर्म: ।
iv. वयम् ________ एव गृहकार्य कुर्मः।
v. यदा अवकाशः भवति ________ मिलित्वा एव गृहम् आगच्छामः।
मज्जूषा-स्नेहेन, वर्यं, गीतानि, अध्यापिका:, मिलित्वा
उत्तराणि :
i. गीतानि
ii. अध्यापिका:
iii. स्नेहेन
iv. मिलित्वा
v. वयं।

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रकृति-प्रत्यय-विभाजनम्-निम्न पदस्य प्रकृति-प्रत्यय-विभाजनं कृत्वा लिखत-
उत्तराणि :
पदस्य – प्रकृति: + प्रत्यय:
मिलित्वा – मिल् + क्वा

पद परिचय-निम्न पदानां पद परिचयं लिखत-
उत्तराणि :
DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय विद्यालय 13

उचित पद मेलनम्- ‘क’ वर्गीय पवै: सह ‘ख’ वर्गीय पदानां मेलनं कुरुत-

‘क’ ‘ख’
i. वयम् गच्छाव:
ii. गीतानि सुन्दर:
iii. क्रीडाड्यणे लिखामि
iv. गृहकार्यम् क्रीडाम:
v. चित्राणि मधुराणि
vi. अहम् क्रीडनम्
vii. आवाम् सुन्दरम्
viii. विद्यालय: सुन्दराणि

उत्तराणि :

‘क’ ‘ख’
i. वयम् क्रीडाम:
ii. गीतानि मधुराणि
iii. क्रीडाड्यणे क्रीडनम्
iv. गृहकार्यम् सुन्दरम्
v. चित्राणि सुन्दराणि
vi. अहम् लिखामि
vii. आवाम् गच्छाव:
viii. विद्यालय: सुन्दर:

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

अर्थ मेलनम्-निम्नपदानाम् अर्थे: सह मेलनं कुरुत-

पदानि अर्था:
वयम् प्रेम से
विद्यालये शिक्षिकाएँ
चित्राणि खेल के मैदान में
लेखम् मिलकर
विशाल: मित्र गण
मम विद्यालय में
मित्राणि लेख को
क्रीडाड्गणे चित्रों को
अध्यापिका: बहुत बड़ा
स्नेहेन हम सब
मिलित्वा मेरा

उत्तराणि :

पदानि अर्था:
वयम् हम सब
विद्यालये विद्यालय में
चित्राणि चित्रों को
लेखम् लेख को
विशाल: बहुत बड़ा
मम मेरा
मित्राणि मित्रगण
क्रीडाड्गणे खेल के मैदान में
अध्यापिका: शिक्षिकाएँ
स्नेहेन प्रेम से
मिलित्वा मिलकर

DAV Class 6 Sanskrit Ch 2 Solutions – मम प्रिय: विद्यालय:

1. निम्न अनुच्छेदं पठित्वा प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत-

(क) एष: विद्यालयः अस्ति।
एषः मम विद्यालयः अस्ति।
मम विद्यालय: सुन्दरः अस्ति।
मम विद्यालयः विशालः अपि अस्ति।
अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि।
अहं विद्यालये प्रतिदिनं पाठं पठामि।

प्रश्ना:
I. एकपदेन उत्तरत-

प्रश्न i.
मम विद्यालय: कीदृश: अस्ति?
(क) सुन्दर:
(ख) लघु:
(ग) महान्
(घ) विशालम्
उत्तरम् :
(क) सुन्दर

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रश्न ii.
अहं विद्यालये प्रतिदिनं किं पठामि?
(क) पाठम्
(ख) पुस्तकम्
(ग) ग्रन्थम्
(घ) नाटकम्
उत्तरम् :
(क) पाठम्

II. पूर्णवाक्येन उत्तरत-

प्रश्न :
अहं प्रतिदिनं कुत्र गच्छामि?
उत्तरम् :
अहं प्रतिदिन विद्यालयं गच्छामि।

III. भाषिक कार्यम्-

प्रश्न i.
‘विद्यालय: सुन्दरः’ अत्र विशेषण पदं किम् अस्ति?
(क) विद्यालय:
(ख) विद्यालय
(ग) सुन्दर:
(घ) सुन्दर
उत्तरम् :
(ग) सुन्दर:

प्रश्न ii.
‘पठामि’ क्रियापदस्य कर्ता किम् अस्ति अत्र?
(क) पाठम्
(ख) अहम्
(ग) प्रतिदिनम्
(घ) विद्यालये
उत्तरम् :
(ख) अहम्

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

(ख) अहं विद्यालये प्रतिबिनं लेखम् अपि लिखामि।
विद्यालये मम अनेकानि मित्राणि सन्ति।
अहं मित्रै: सह क्रीडामि।
अस्माकं विद्यालये अनेकानि चित्राणि सन्ति।
चित्राणि सुन्दराणि सन्ति।
वयं मिलित्वा सुन्दराणि चित्राणि पश्यामः।

प्रश्ना:
I. एकपदेन उत्तरत-

प्रश्न i.
विद्यालये मम अनेकानि कानि सन्ति?
(क) मित्राणि
(ख) गृहाणि
(ग) पुस्तकानि
(घ) रुप्यकाणि
उत्तरम् :
(क) मित्राणि

प्रश्न ii.
चित्राणि कीदृशाणि सन्ति?
(क) सुन्दराणि
(ख) विचित्राणि
(ग) उत्तमानि
(घ) अनेकानि
उत्तरम् :
(क) सुन्दराणि

II. पूर्णवाक्येन उत्तरत-

प्रश्न :
अह के: सह क्रीडामि?
उत्तरम् :
अहं मित्रैः सह क्रीडामि।

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

III. भाषिक कार्यम्-

प्रश्न i.
‘वयम्’ कर्ता पदस्य अत्र क्रिया पद किम्?
(क) पठाम:
(ख) धावाम:
(ग) पश्याम:
(घ) क्रीडाम:
उत्तरम् :
(ग) पश्याम:

प्रश्न ii.
‘हर रोज़’ इस पद् के लिए संस्कृत में क्या पद् आया है?
(क) प्रतिद्निम्
(ख) प्रतिगृहम्
(ग) प्रतिजनम्
(घ) प्रतिजलम्
उत्तरम् :
(क) प्रतिदिनम्

(ग) वयं मिलित्वा गीतानि अपि गायामः।
वयं मिलित्वा क्रीडाडुणे क्रीडामः धावामः च।
अस्माकम् अध्यापकाः अध्यापिका: च स्नेहेन पाठयन्ति।
वयम् अपि स्नेहेन पठाम: अध्यापकानां च सम्मानं कुर्मः।
यदा अवकाशः भवति वयं मिलित्वा एव गृहम् आगच्छामः।
वयं मिलित्वा एव गृहकार्य कुर्मः क्रीडाम: च।

प्रश्ना:
I. एकपदेन उत्तरत-

प्रश्न i.
वयं मिलित्वा कानि गायाम:?
(क) पुस्तकानि
(ख) भजनानि
(ग) गीतानि
(घ) वाक्यानि
उत्तरम् :
(ग) गीतानि

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रश्न ii.
वयं मिलित्वा एव कि कुर्म:?
(क) गृहकार्यम्
(ख) लेखनम्
(ग) कार्यम्
(घ) पठनम्
उत्तरम् :
(ग) कार्यम्

II. पूर्णवाक्येन उत्तरत-

प्रश्न :
वयं कदा मिलित्वा एव गृहम् आगच्छामः?
उत्तरम् :
यदा अवकाशः भवति वयं मिलित्वा एव गृहम् आगच्छामः।

III. भाषिक कार्यम्-

प्रश्न i.
‘मिलित्वा’ पदे क: प्रत्यय: वर्तते?
(क) त्वा
(ख) कत्वा
(ग) क्वा
(घ) कतवा
उत्तरम् :
(क) त्वा

प्रश्न ii.
‘वयम् अपि स्नेहेन पठाम:’। अत्र क्रियापद किम्?
(क) पठाम:
(ख) वयम्
(ग) अपि
(घ) स्नेहेन
उत्तरम् :
(क) पठाम:

2. निम्न रेखाइ्कित पदानां स्थानेषु प्रश्नवाचकं पद विकल्पेभ्यः चित्वा लिखत-

प्रश्न i.
एष: विद्यालय: अस्ति।
(क) किम्
(ख) क:
(ग) कदा
(घ) का
उत्तरम् :
(ख) क:

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रश्न ii.
एष: मम विद्यालयः अस्ति।
(क) के
(ख) क:
(ग) कस्य
(घ) कस्या:
उत्तरम् :
(ग) कस्य

प्रश्न iii.
मम विद्यालयः सुन्दरः अस्ति।
(क) क:
(ख) का
(ग) के
(घ) कीदृश:
उत्तरम् :
(घ) कीदृश:

प्रश्न iv.
अहं प्रतिदिनं विद्यालयं गच्छामि।
(क) कदा
(ख) कथम्
(ग) किम्
(घ) कम्
उत्तरम् :
(क) कदा

प्रश्न v.
विद्यालये मम अनेकानि मित्राणि सन्ति।
(क) कस्मिन्
(ख) क:
(ग) के
(घ) कदा
उत्तरम् :
(क) कस्मिन्

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रश्न vi.
अहं मित्रै: सह क्रीडामि।
(क) केन
(ख) के
(ग) कै:
(घ) क:
उत्तरम् :
(ग) कै:

प्रश्न vii.
व्य मिलित्वा सुन्दराणि चित्राणि पश्यामः।
(क) कानि
(ख) के
(ग) का:
(घ) का
उत्तरम् :
(ख) के

प्रश्न viii.
अस्माकम् अध्यापका: स्नेहेन पाठयन्ति।
(क) का:
(ख) का
(ग) के
(घ) क:
उत्तरम् :
(ग) के

प्रश्न ix.
वयम् अपि स्नहेन पठामः।
(क) क:
(ख) के
(ग) केन
(घ) कीदृशेण
उत्तरम् :
(ग) केन

DAV Class 6 Sanskrit Book Solutions Chapter 2 मम प्रिय: विद्यालय:

प्रश्न x.
वयं मिलित्वा एव गुहकार्य कुर्मः।
(क) कथम्
(ख) किम्
(ग) कम्
(घ) क:
उत्तरम् :
(ख) किम्।

3. ‘क’ वर्गस्य पदानाम् ‘ख’ वर्गस्य अर्थै: सह मेलनं कुरुत-

‘क’ पदानि ‘ख’ अर्था:
i. विद्यालय: होता है (होती है)
ii. प्रतिदिनम् (हम) दौड़ते हैं
iii. लेखम् मैं
iv. मित्राणि छुट्टी
v. विशाल: हर रोज़
vi. गीतानि (मैं) खेलता हूँ
vii. अध्यापिका: विद्यालय (स्कूल)
viii. मिलित्वा साथी (दोस्त)
ix. भवति पाठ को
x. अवकाश: गीतों को
xi. स्नेहेन लेख (निबन्ध) को
xii. चित्राणि भी
xiii. धावाम: हम सब
xiv. आगच्छाम: प्रेम से
xv. अपि मिलकर
xvi. क्रीडामि बहुत बड़ा
xvii. मम (हम) आते हैं
xviii. पाठम् शिक्षिकाएँ
xix. अहम् चित्रों को
xx. वयम् मेरा

उत्तराणि :

‘क’ पदानि ‘ख’ अर्था:
i. विद्यालय: विद्यालय (स्कूल)
ii. प्रतिदिनम् हर रोज़
iii. लेखम् लेख (निबन्ध) को
iv. मित्राणि साथी (दोस्त)
v. विशाल: बहुत बड़ा
vi. गीतानि गीतों को
vii. अध्यापिका: शिक्षिकाएँ
viii. मिलित्वा मिलकर
ix. भवति होता है (होती है)
x. अवकाश: छुट्टी
xi. स्नेहेन प्रेम से
xii. चित्राणि चित्रों को
xiii. धावाम: (हम) दौड़ते हैं
xiv. आगच्छाम: (हम) आते हैं
xv. अपि भी
xvi. क्रीडामि (मैं) खेलता हूँ
xvii. मम मेरा
xviii. पाठम् पाठ को
xix. अहम् मैं
xx. वयम् हम सब